کدینگ حسابداری چیست؟
منظور از کدینگ حسابداری، همان سرفصلهای حسابداری میباشد که در جامعه حسابداران، بیشتر به کدینگ معروف است. کدینگ حسابداری در واقع بیان کننده کلی وضعیت مالی یک شرکت و نمایانگر نحوه پیاده سازی سیاستهای مالی آن میباشد که معمولاً در سه سطح کل، معین و تفصیلی طراحی میشود. هر یک از این سطوح و در نتیجه مجموعه سرفصلهای حسابداری میبایست جامع و مانع باشد به طوری که هر واقعه مالی، حتماً در سرفصلی متناظر ثبت شود و هیچ ابهامی در برقراری این تناظر وجود نداشته باشد.
اهداف طراحی کدینگ حسابداری
طراحی کدینگ با دو هدف اصلی زیر صورت میپذیرد.
۱-نگهداری حسابها
۲- گزارشگری مالی
در تعریف سر فصلهای حسابداری باید به گونهای عمل کرد که اولاً هر دو هدف مذکور به طورکامل پوشش داده شده و ثانیاً استانداردهای حسابداری نیز رعایت گردند. به عنوان مثال سرفصلهای کل نباید طولانی باشند تا بتوانند در یک نگاه وضعیت مالی شرکت را نمایش دهند. در عین حال نباید با ادغام سرفصلهای کل، استانداردهای حسابداری را که در ترازنامه بیان شدهاند نادیده گرفت. در زیر به توضیح مختصری از هر یک از اهداف میپردازیم.
۱-نگهداری حسابها
هدف از نگهداری حسابها، ثبت کلیه معاملات و تمامی رویدادهای مالی است؛ که بر این اساس بخش مهمی از وظایف امور مالی که نگهداری طلب و بدهی طرفهای حساب، و داراییها و موجودیهای نقدی و غیر نقدی میباشد، انجام میشود.
۲-گزارشگری مالی
هدف اصلی در گزارشگری مالی، این است که با اتکا بر اطلاعات ثبت شده در سیستم حسابداری بتوان گزارشات مورد نیاز حوزههای مالی، فنی و مدیریتی سازمان را تهیه نمود. تأمین این هدف نیازمند داشتن کدینگ مناسب در سطوح مختلف (کل، معین، تفصیلی) و همچنین نرمافزاری است که توانایی در اختیار قرار دادن سطوح (غیر مالی) بیشتر را داشته باشد.
بنابراین لازم است در زمان طراحی کدینگ، گزارشاتی را که در آینده مورد نیاز میباشد، مد نظر قرار داد.
توسعه و اصلاح کدینگ
تعریف سرفصلهای حسابداری و طراحی کدینگ برای یک سازمان، نیاز به دقت و مطالعه کافی دارد. ولی به هر حال بدیهی است که پس از مدتی، اشکالات و کمبودهایی در کدینگ طراحی شده نمایان میشود و یا در اثر تغییر فعالیتهای سازمان، نیازهای جدیدی برای گزارشگیری بروز میکنند که میبایست در زمان طراحی کدینگ، امکان توسعه را فراهم نماییم و از نرمافزارهایی استفاده کنیم که امکان انجام اصلاحات در کدینگ را حتی پس از ثبت اطلاعات در سنوات مالی گذشته فراهم نمایند؛ بدون اینکه ترازها و گزارشات قانونی ارائه شده مخدوش گردد.